Streptomisin; tüberküloz, mikobakteriyum avium kompleksi, kalp kapağı iltihaplanması, brusella, burkholderia enfeksiyonu, veba, tularemi ve sıçan ısırığı ateşi gibi bir dizi bakteriyel enfeksiyonu tedavi etmek için kullanılan bir antibiyotiktir. Tüberküloz için genellikle izoniazid, rifampisin ve pirazinamid ile birlikte verilir. Aminoglikozit antibiyotik grubuna dahildir.
Streptomisinin Yan Etkileri
Diğer aminoglikozitlerde de olduğu gibi en çok toksisiteyi böbrek ve kulak üzerinde gösterir. Geçici veya kalıcı sağırlık ortaya çıkabilir. Kranial sinirin vestibüler kısmı etkilenerek kulak çınlaması, baş dönmesi, ataksi, böbrek toksisitesi ile sonuçlanabilir ve potansiyel olarak böbrek fonksiyon bozukluğuna sebep olabilir.
Yaygın yan etkiler arasında vertigo, kusma, yüzde uyuşma, ateş ve kızarıklık bulunur. Ateş ve kızarıklıklar uzun süreli kullanımdan kaynaklanabilir.
Hamilelikte kullanılması önerilmez. Anneleri hamilelik sırasında streptomisin alan çocuklarda doğuştan sağırlık gözlemlenmiştir ancak emzirirken kullanıma uygun olarak kabul edilmektedir.
Veterinerlik ve Tarım Alanında Kullanımı
Streptomisin, tarım uygulamalarının ardından bakterilerin büyümesiyle mücadele etmek için bir pestisit olarak da kullanılır. Streptomisin, belirli meyve, sebze, tohum ve süs bitkilerinin bakteriyel hastalıklarını kontrol eder. Streptomisin, süs havuzlarında ve akvaryumlarda siyanobakteriyel çoğalmaları kontrol etmek için potansiyel olarak kullanılabilir.
Veteriner hekimlikte, streptomisin, büyükbaş hayvanlarda gram negatif bakterilere karşı kullanım için birinci basamak antibiyotiktir. Genellikle kas içi enjeksiyon için prokain penisilin ile birleştirilir. Ayrıca, Escherichia coli ve Salmonella spp gibi streptomisin sülfata duyarlı bakterilerin neden olduğu bakteriyel enterit tedavisinde kullanılır.
Sütte Streptomisin Regülasyonu
| Ülke/Bölge | Streptomisin Maksimum Kalıntı Seviyesi |
|---|---|
| Türkiye / AB | 200 PPB |
| ABD | 200 PPB |
| Çin | 200 PPB |
NOT: Dünyadaki başlıca ülkelerde ve bölgelerde sütte Streptomisin kalıntı seviyesi 200 PPB’dir. Bu miktarın aşılması halinde süt, antibiyotikle kirletilmiş süt olarak kabul edilir. Streptomisin içeren ilaç vurulan hayvanların sütünün 8, etinin 60 gün boyunca insan tüketimine sunulmaması gerekmektedir.
