Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Tek Sağlık perspektifinden gıda tedarik zincirinde Antimikrobiyal Direncin (AMR) önlenmesi ve kontrolü konusunda Avrupa’daki gıda güvenliği yetkilileri için yeni bir kılavuz yayınladı. Belge, Avrupa’da gıda kaynaklı AMR’ye genel bir bakış sunmakta ve AMR’nin azaltılmasında gıda güvenliği yetkililerinin rolünü araştırmakta, pratik tavsiyeler ve başarılı müdahale örnekleri sunmaktadır.
WHO’ya göre AB/Avrupa Ekonomik Alanı’nda (EEA) her yıl 33.000’den fazla insan antibiyotiklere dirençli bakterilerin neden olduğu enfeksiyonlar nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Gıda hayvanlarında tedavi ve büyümenin desteklenmesi amacıyla antibiyotik kullanımı, AMR’nin küresel artışına katkıda bulunmuştur, ancak son yıllarda uluslararası kuruluşlar ve ulusal hükümetler tarafından AMR’yi hafifletmek ve denetlemek için yapılan girişimler yoluyla konuyla mücadele etmek için çaba gösterilmiştir.
Yayında, gıda kaynaklı AMR ile etkin bir şekilde mücadele etmek için gıda güvenliği yetkililerinin öncelikle antimikrobiyallerin pazarlama iznini düzenleyerek, AMR riskini inceleyerek, maksimum kalıntı limitlerini belirleyerek ve klinik öncesi veriler oluşturarak ulusal politika ve yasal çerçeveleri güçlendirmesi; antimikrobiyallerin kullanım koşullarını tanımlaması ve antimikrobiyallerin rasyonel reçetelenmesini teşvik etmesi gerektiği belirtilmektedir.
Yayın, gıda güvenliği yetkililerinin gıda kaynaklı AMR’yi azaltmak için çalışırken dikkate almaları gereken bir dizi öneri sunmaktadır:
- Hedeflenen bakterilerde AMR için bir gıda izleme sistemi kurulması; sektörler arasında ortak veri analizi ve raporlama çabalarına katkıda bulunulması; ve AMR eğilimlerini ve riskini izlemek için halk sağlığı, veterinerlik ve gıda yetkililerini içeren çok disiplinli görev güçlerine katılmak.
- Özel sektörle işbirliği içinde, birincil üretimde koruyucu veteriner hekimliğin ve ihtiyatlı antimikrobiyal kullanımının (AMU) şu yollarla teşvik edilmesi: hayvan sağlığının iyileştirilmesi yoluyla antibiyotik ihtiyacının azaltılması, gıda hayvanlarında AMU’ya ilişkin kılavuzların uygulanması ve uygunsuz AMU’yu kolaylaştıran ekonomik teşviklerin ortadan kaldırılması.
- AMR’nin gıda güvenliği perspektifine ilişkin farkındalığı artırmak için savunuculuk ve iletişim faaliyetlerinde bulunmak.
- Gıda hayvanları, gıda ürünleri ve insanlardan elde edilen ilgili bakterilerdeki AMR’ye ilişkin ulusal verilerin toplanması; epidemiyolojik araştırmalar ve risk değerlendirmelerinde gözetim verilerinin kullanılması; AMR gelişimi ve transferinin daha iyi anlaşılmasını sağlayacak araştırmaların teşvik edilmesi ve yeni antimikrobiyallere ve alternatif yaklaşımlara ilişkin araştırmaların güçlendirilmesi.
- AMR konusunda ulusal eylem planlarının uygulanmasının teşvik edilmesi ve desteklenmesi.
- AMR risklerini yönetmek için risk değerlendirmelerinin yapılması.
Yeni yayın, Tek Sağlık yönetimini güçlendirmek için rollerini kullanabilecek; sağlık, tarım, çevre ve ticaret/finans sektörleri arasında işbirliğini teşvik edebilecek ve gıda zincirindeki AMR’yi ele almak için gıda güvenliği yetkilileri ile diğer ilgili devlet kurumları arasındaki etkileşimi sağlayan resmi mekanizmaları savunabilecek gıda güvenliği yetkililerinin AMR ile mücadeledeki önemini vurgulamaktadır.
